Inkunabuły, pierwsze druki

Rozpowszechnienie się druku miało znaczący wpływ nie tylko na dostępność i cenę ale i na wygląd książki. Ozdobnie pisane litery zastąpiły projektowane czcionki. Wraz z rozwojem drukarstwa ośrodki w różnych miastach Europy specjalizowały się w innych krojach pisma a drukarze niejednokrotnie odsprzedawali sobie czcionki. Drzeworyty zaczęto stosować do odbijania kształtujących się stron tytułowych. W początkowej fazie rozwoju druku wiele pozycji było nadal ręcznie zdobionych. Pierwsze druki określa się nazwą inkunabuły od łacińskiego słowa cunabula, które oznacza kołyskę/kolebkę lub powijaki. Tą nazwą obejmuje się wydawnictwa pochodzące z XV w. Wiek XVI przyniósł nowy sposób na ozdabianie i tworzenie ilustracji w drukach. Zaczęto wówczas stosować miedzioryt, który masowo zaczął być wykorzystywany w XVII w. Miedzioryt pozwalał na szczegółowe oddanie zamierzenia np. ilustracji ale nie mógł być on stosowany jednocześnie z czcionką ze względu iż jest on drukiem wklęsłym. Powstają więc wspaniałe wydawnictwa albumowe i mapy. Treść książki natomiast nie zawsze idzie w jednym kierunku co jej ilustracje zamieszczane na osobnych kartkach. Zdobienie grzbietu wprowadzono, kiedy woluminy zaczęto ustawiać na półkach. Średniowieczne książki leżały poziomo na pulpitach lub półkach zwrócone kartami na zewnątrz. W XVII i XVIII w. zdobiony grzbiet, często był jedyną dekoracją oprawy.
Fot. sxc.hu